Niebezpieczne strefy twarzy. Bezpieczeństwo zabiegów chirurgicznych i medycyny estetycznej

Dlaczego powstała kolejna książka o NIEBEZPIECZNYCH STREFACH TWARZY? Powód jest prosty – chcieliśmy podzielić się najnowszymi przemyśleniami, które przekonały nas, że nadszedł czas na uzupełnienie literatury fachowej o ten ważny temat.

Pierwsze wydanie podręcznika autorstwa dr. Brooke’a Seckela, który co rzadkie, jest zarówno dyplomowany mneurologiem, jak i chirurgiem plastycznym, ukazało się ponad 20 lat temu. Do jego napisania zainspirowały go obawy związane z możliwością wystąpienia urazów nerwu twarzowego spowodowanych bardziej agresywnymi procedurami liftingu twarzy obejmującymi warstwę leżącą poniżej SMAS, które były opisywane na początku lat 90. XX wieku. W tamtym czasie jego podręcznik stał się przewodnikiem dla chirurgów wykonujących zarówno rekonstrukcyjne, jak i estetyczne zabiegi twarzy. W 2010 r. ukazało się drugie wydanie podręcznika mające stanowić wsparcie dla następnego pokolenia chirurgów plastycznych.

W ciągu ostatniej dekady dokonano znaczącego postępu w dziedzinie chirurgii i medycyny estetycznej. Od dawna obserwujemy znaczący wzrost zainteresowania zabiegami estetycznymi, co przede wszystkim wiąże się z koniecznością zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa. Obecnie zabiegi estetyczne obejmują techniki chirurgiczne oraz niechirurgiczne i są wykonywane przez lekarzy wielu dyscyplin. Zauważyliśmy, że wraz ze wzrostem wymagań pojawiają się nowe, niepokojące powikłania. W czasach, kiedy dr Seckel opublikował FACIAL DANGER ZONES, wstrzyknięcie wypełniaczy nie skutkowało ślepotą, podczas gdy obecnie jest ona zgłaszana z dużą częstotliwością. Być może powodem jest to, że podczas stażu z chirurgii plastycznej zbyt dużo czasu przeznacza się na poznanie zabiegów rekonstrukcyjnych, podczas gdy sama anatomia twarzy jest nauczana jedynie powierzchownie i niewiele uwagi poświęca się szczegółom dotyczącym zabiegów estetycznych w jej obrębie.

Nic zatem dziwnego, że nasi rezydenci czują się znacznie pewniej podczas przeprowadzenia kompleksowej rekonstrukcji mikronaczyniowej niż podczas liftingu. Mimo to nader często oferują swoim pacjentom zabiegi, do jakich nie zostali dostatecznie dobrze przygotowani podczas szkolenia i w przeprowadzaniu których nie mają wystarczającego doświadczenia. Dwadzieścia lat po ukazaniu się podręcznika sprawą nadrzędną nadal pozostaje potrzeba zapewnienia pacjentom maksimum bezpieczeństwa, dlatego naszą książkę postanowiliśmy poświęcić właśnie tym problemom. Chociaż techniki wykonywania zabiegów są znacznie nowocześniejsze, a samo świadczenie opieki poprawiło się w wielu innych aspektach, wiedza lekarzy na temat anatomii twarzy pozostała na tym samym, niewystarczającym poziomie. Z naszego doświadczenia wynika, że aby uniknąć powikłań, takich jak uszkodzenie gałęzi nerwu twarzowego, utrata wzroku czy niedokrwienie tkanek, niezbędna jest trójwymiarowa znajomość anatomii tkanek miękkich twarzy i naczyń krwionośnych. Rozpowszechnienie nieinwazyjnych urządzeń i laserów również wymaga poznania zagadnień związanych z bezpieczeństwem i ograniczeniami, które wiążą się z ich zastosowaniem.

Założenia podręcznika można ująć w trzech punktach:

• Opanowanie niezbędnej znajomości anatomii twarzy, która ma podstawowe znaczenie dla uzyskania nie tylko najlepszych, ale i bezpiecznych wyników w chirurgii plastycznej twarzy. Dotyczy to zwłaszcza skomplikowanej anatomii nerwu twarzowego w chirurgii liftingu, omówionej przez dr. Jamesa Stuzina.
• Udoskonalenie i sprecyzowanie wiedzy z zakresu anatomii naczyniowej w celu zachowania bezpieczeństwa podczas stosowania wypełniaczy w obrębie twarzy, mające zapobiec poważnym powikłaniom, w tym utracie wzroku i martwicy skóry, co zostało omówione przez dr. Roda Rohricha.
• Określenie ograniczeń związanych z bezpieczeństwem stosowania lasera i minimalnie inwazyjnej technologii − od lasera i urządzeń emitujących fale o częstotliwości radiowej po technologię ultradźwięków − w celu optymalizacji wyników i zmaksymalizowania bezpieczeństwa w obrębie twarzy i szyi, omówione przez dr. Ereza Dayana i dr. Victora Rossa.

Podczas pisania FACIAL DANGER ZONES korzystaliśmy z możliwości preparowania zwłok, aby upewnić się, że przedstawiona anatomia jest dokładna, a złożoność budowy tkanek miękkich twarzy szczegółowo wyjaśniona. Dla lepszego zrozumienia tematów, które naszym zdaniem mogły wydawać się czytelnikowi zbyt trudne, dołączyliśmy najważniejsze zdjęcia preparatów, pozwalające w połączeniu z rysunkami i krótkimi filmami wyjaśnić wszelkie problemy. Mamy nadzieję, że dzięki formatowi książki, który ma za zadanie usprawnić przyswajanie wiedzy, oraz dodaniu materiałów wideo, lekarzowi łatwiej będzie przejść od wiedzy teoretycznej tego podręcznika do sali operacyjnej lub gabinetu zabiegowego i wykonać zabiegi estetyczne z większą pewnością siebie i z większym bezpieczeństwem. Lekarze wykonujący zabiegi z zakresu medycyny estetycznej są odpowiedzialni nie tylko za ich wyniki, ale i za bezpieczeństwo pacjentów. Podczas gdy artyzm w medycynie estetycznej ma zarówno aspekt wizualny, jak i intuicyjny, podstawą ich spójności jest dogłębna wiedza anatomiczna i jej związek z kształtem twarzy.

Mamy nadzieję, że podręcznik zapewni czytelnikowi dogłębne zrozumienie trójwymiarowej anatomii tkanek miękkich twarzy oraz uzupełni wiedzę z zakresu niebezpiecznych stref. W naszym przekonaniu wiedza ta jest niezbędna podczas wykonywania poszczególnych procedur, ponieważ pozwala z zachowaniem pełnego bezpieczeństwa uzyskać wyniki satysfakcjonujące zarówno dla pacjentów, jak i lekarzy.

Rod J. Rohrich, MD
James M. Stuzin, MD
Erez Dayan, MD
Victor Ross, MD